اصطلاحات مهم و کلیدی کوهنوردی
تجربه یا علم تئوری؟
هر حرفهای و یا ورزشی اصطلاحات و کلمات قصار خاص به خود را دارد. که دانستن آنها، هم به مهارت های فرد کمک میکند و هم نشان دهنده مقدار تجربهای است که آن حوزه کسب کرده است. در این مطلب از بلاگ کوه مان قصد داریم تا اصطلاحات رایج و مهم کوهنوردی که میتوانند در حین سفر به شما کمک کنند بازگو کنیم.
قبل از شروع، از این نکته غافل نشوید که هیچ چیز جای تجربه را نمیگیرد، زمانی که شما سفرهای زیادی را انجام دهید و با کوهنوردهای مختلفی معاشرت داشته باشید، قادر خواهید بود اصطلاحات بیشتر، تکنیک های کوهنوردی بیشتر و همچنین تجربیاتی را کسب کنید. که به هیچ وجه با خواندن مطلب تئوری قادر به فهمیدن و درک آن نخواهید بود.
کوه دقیقاً چیست؟
لازم است به عنوان یک کوهنورد بتوانید در یک جمله کوه را توصیف کنید. در یک توضیح مختصر کوهها مناطقی از سطح زمین هستند که نسبت به نواحی هم سطح خود برجستهتر بوده و دور تا دور خود دامنه های شیب داری دارد.
این کوه ها ممکن است بر اثر عوامل مختلفی مثل فعالیت های آتش نشانی، فرسایش، چین خوردگی سطح زمین و مواردی از این دست تشکیل شود. اما در ادامه به اصطلاحات دیگری که باید با آنها آشنا باشید، اشاره میکنیم.
کوهنوردی چیست و کوهنورد چه کسی است؟
کوهنوردی به بالا و پایین رفتن به صورت پیاده از ارتفاعات گفته میشود، البته چه با تجهیزات و چه بدون تجهیزات. کوهنورد به فردی گفته میشود که به قصد صعود شروع به بالا رفتن از یک کوه کرده و طبق برنامه ریزی مشخص برمیگردد. همچنین تجهیزات و ادواتی هم با خود دارد که در حین سفر به آن کمک میکنند.
تپه چیست؟
به بلندی هایی با ارتفاع کمتر از ۶۰۰ متر تپه گفته میشود. به کوه پست و پشته بلند از خاک یا شن در فارسی نیز گفته میشود.
قله چیست؟
بلندترین نقطه هر کوه را قله می گویند ممکن است برخی از کوه ها دو یا چند قله هم اتفاق وجود دارد داشته باشند.
گردنه چیست؟
سطح تماس بین دو کوه که که در پایین ترین نقطه آنها از نظر ارتفاعی است گردن نامیده می شوند گردنه ها محل های مناسبی برای اسکان کوهنوردان و احداث چادرهای آنها در آن مکان می باشد.
تعریف آبشار
آبشار به مکانی گفته میشود که آب از سطح بالاتر به سطح پست تر، ریزش میکند. ارتفاعی آبشار میتواند تا ۴۰۰۰ متر وجود داشته باشد. در ارتفاعات ۴۰۰۰ متری آبشارها معمولا به صورت دائمی هستند، ولی در ارتفاعات پایین تر با توجه به فصل و نوع آب و هوای منطقه آبشارها برخی شان به صورت موقتی و برخی شان به صورت دائمی هستند.
تراورس به چه معناست؟
تراورس در لغت به معنای میانبر است. وقتی از این لغت استفاده میشود که، کوهنورد دقیقاً در راستای همان مسیری که سعود کرده از سمت دیگر کوه عملیات فرود را انجام دهد. در واقع صعود و فرود آن به صورت قرینه از دو سمت کوه انجام میشود.
صعود به چه معنی است؟
صعود مجموعه فعالیت هایی است که برای بالا رفتن تا بلندترین نقطه یک کوه انجام شود. صعود به دو دسته “پی در پی” و همزمان تقسیم میشه که در صعودهای پیدرپی، کوهنوردان بدون هیچ وقفه ای به سمت قله حرکت میکنند.
شب زدگی در کوهنوردی
شب زدگی حالتی است که یک کوهنورد برنامه ریزی اصلی خود را از دست میدهد و بر خلاف آنچه در ذهن خود داشته، در مسیر کوهنوردی به شب برخورد میکند. در این موقعیت مجبور است تا آن شب را در کوهستان سپری کرده و روز بعد به مسیر خود ادامه دهد. این حالت یکی از مواردی است که نیاز به تجربه و فنون خاصی دارد تا بتوان از پس شب کوهستان برآمد.
مسیریابی در کوهنوردی
پیدا کردن بهترین مسیر برای صعود و فرود در کوهنوردی را مسیریابی میگویند. پیدا کردن این نوع مسیرها معمولا بر عهده رهبر گروه میباشد که تجربه کافی و اطلاعات لازم را داشته باشد.
جان پناه چیست؟
در مسیر کوهنوردی اتاق های کوچکی از قبل بنا شده اند که امکان استراحت برای زمان های کوتاه چند ساعته را فراهم میکنند. این اتاق ها هیچ گونه امکانات رفاهی ندارند و فقط برای ایجاد امنیتی در سطح پایین ایجاد شدند.
صخره و دیواره در کوهنوردی
یک کوهنورد در طول مسیر خود ممکن است با صخره ها و دیواره های مختلفی مواجه شود.
در اصطلاحات رایج کوهنوردی، سنگ هایی که بتوان آنها را با استفاده از یک طناب چندین متری پشت سر گذاشت صخره نام دارند و سنگ هایی که عبور از آنها با استفاده از طناب ممکن نباشد، دیواره نام میگیرند.
حرکت زیگزاگی چیست؟
حرکات زیگزاگی یکی از مهمترین فنون کوهنوردی برای صعود راحت تر از شیب های تند است، که در این حالت کوهنورد مسیر خود را به صورت مداوم به چپ و راست تغییر میدهد تا به بدن و مخصوصا پاها در شیبهای تند فشار نیاید و به صورت راحت تری مسیر طی شود.
ارتفاع زدگی در کوهنوردی
قطعاً همه شما می دانید که هر چه ارتفاع بیشتر میشود، ظرفیت اکسیژن موجود در هوا نیز کاهش پیدا میکند. همین موضوع باعث میشود برخی از کوهنوردانی که تازه کار هستند، با تغییر ارتفاع دچار بیماری هایی شوند و این به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی به بدن آنها است. در این حالت گفته میشود، کوهنورد ارتفاع زده شده است.
اصطلاح آببندی در کوهنوردی
آب بندی اصطلاحی است بین کوهنوردان و غارنوردان که به معنی ضدآب کردن وسایل و تجهیزات کوهنوردی مثل دوربین، کوله پشتی، مواد غذایی و دیگر لوازم است. این موضوع کمک میکند در هنگام باران و گذشتن از محل هایی که آبشار و آبریزش غارها وجود دارد، تجهیزات شما آسیب نبیند.
آفتاب زدگی و آفتاب سوختگی در کوهنوردی
زمانی که یک فرد تابش آفتاب را احساس کند و در معرض گرمای آن قرار بگیرد و این موضوع برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، اصطلاحا گفته میشود فرد آفتاب زده شده است. این حالت ممکن است تنفس را سخت کند و نبض فرد را بالا ببرد.
با افزایش ارتفاع، شدت نور خورشید و اشعه ماورای بنفش بیشتر از سطوح معمولی میشود، در این حالت سوختگی پوست شما در برابر آفتاب بیشتر شده و به اصطلاح آفتاب سوخته شده اید. اگر این موضوع ادامه پیدا کند و سطوح زیادی از بدن شما در معرض مستقیم آفتاب باشد، میتواند باعث تاول و سوختگی و درد در سطح پوست شود.
آدم ریوی
یک نوع بیماری است که در اثر جمع شدن ماده خلط در حلق ایجاد میشود. با افزایش ارتفاع این موضوع میتواند تشدید شود و علائمی مثل تنگی نفس، سرفه های خشک، خلط های خونی، شنیدن صدا از قفسه سینه، کبودی رنگ زبان، بینی، گوش و ناخن را به همراه خواهد داشت. اگر توجهی به این موضوع نکنید و مسیر خود را ادامه دهید، ممکن است منجر به مرگ شما گردد.
اصطلاحات کوهنوردی بیش از حوصله این مطلب است، در ادامه سعی میکنیم بیشتر به آنها بپردازیم. امیدواریم این مطلب مفید بوده باشد.